ເຕົ້າໂຮມສາມັກຄີກັນ ກິນເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນແບບຢຸນນານ
“ເບິ່ງດວງຈັນພຸ່ງຂຶ້ນຢູ່ຕາມໜ້ານ້ຳທະເລ, ຄິດຮອດພີ່ນ້ອງທີ່ຢູ່ໄກແສນໄກກໍຊົມດວງຈັນດວງດຽວກັນໃນຍາມນີ້.” ມື້ເພັງເດືອນ 8 ຕາມຈັນທະຄະຕິຈີນເປັນວັນບຸນໄຫວ້ພະຈັນ ທີ່ເປັນບຸນປະເພນີຂອງຈີນ. ບຸນໄຫວ້ພະຈັນປີນີ້ພໍດີກົງກັບວັນທີ 29 ກັນຍາ. ຍ້ອນວ່າພໍດີຖືກກັບໄລຍະກາງຂອງລະດູໃບໄມ້ຫຼົ່ນ, ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງເອີ້ນວ່າເປັນບຸນກາງລະດູໃບໄມ້ຫຼົ່ນ ກໍຄື ບຸນໄຫວ້ພະຈັນ ຊຶ່ງຖືເປັນໜື່ງໃນ 4 ບຸນປະເພນີທີ່ສຳຄັນຂອງຈີນ ໂດຍລວມມີ ບຸນກຸດຈີນ, ບຸນຊິງໝິງ ແລະ ບຸນຕ່ວນອູ.
ບຸນໄຫວ້ພະຈັນໄດ້ສ່ອງແສງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສາມັກຄີກັນ ຍ້ອນໃນມື້ນັ້ນ ດວງຈັນເຕັມດວງເປັນຮູບມົນ ຊຶ່ງມີຄວາມໝາຍສາມັກຄີກັນ ໂດຍໄດ້ຝາກຄວາມຄິດຮອດຄິດເຖິງບ້ານເກີດເມືອງນອນແລະ ຄິດຮອດຄິດເຖິງຍາດພີ່ນ້ອງ, ອະທິຖານຂໍພອນໃຫ້ມີຜົນເກັບກ່ຽວທີ່ດີ ແລະ ມີຄວາມສຸກ. ເມື່ອວັນບຸນໄຫວ້ພະຈັນໝູນວຽນມາເຖິງ, ສະມາຊິກໃນຄອບຄົວຈະເຕົ້າໂຮມກັນ ຫຼື ບາງຄົນກໍໄປຢ້ຽມຢາມຍາດພີ່ນ້ອງ, ຈັດພິທີໄຫວ້ພະຈັນ, ຊົມພະຈັນ, ກິນຂະໜົມໄຫວ້ພະຈັນ, ຊົມໂຄມໄຟ, ທວາຍຄຳທວາຍ, ຊົມດອກອົບເຊີຍ, ກິນເຫຼົ້າດອກອົບເຊີຍ, ຊົມກະແສຟອງຢູ່ຕາມແມ່ນ້ຳສຽນຖັງ, ເຊີນພະອົງກະຕ່າຍ, ຈູດທາດ ແລະ ຈັດກິດຈະກຳສະຫຼອງອື່ນໆ.
ຢູ່ແຂວງຢຸນນານ, ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນແບບຢຸນນານ ທີ່ນິຍົມກັນໃນຫຼາຍປີມານີ້ ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມຊົມຊອບຈາກລູກຄ້າທັງຫຼາຍ, ໃນນັ້ນ, ຈະມີເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນດອກໄມ້ສົດ, ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນໝູແຮມຢຸນນານປົນໄຂ່ເຫຼືອງ, ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນໝູແຮມຢຸນນານປົນແກ່ນ ໝາກສົນ, ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນໜັງກອບ ແລະ ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນເຫັດປວກເປັນຕົ້ນ. ຄວາມຈິງແລ້ວ, ເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນໝູແຮມຢຸນນານມີປະຫວັດສາດອັນຍາວນານ, ຄືໄດ້ສືບທອດມາຈາກທ້າຍລາຊະວົງໝິງ ແລະ ຕົ້ນລາຊະວົງຊິງຂອງຈີນ, ທຳອິດກໍຖືກເອີ້ນວ່າເປັນ “ສະລະເປົ໋າໝູແຮມຢຸນນານ”, ຖືເປັນໜຶ່ງໃນອາຫານທີ່ແຊບຊ້ອຍແບບອ້ອຍຕ້ອຍຂອງຢຸນນານ ແລະ ກໍແມ່ນນາມບັດດ້ານເຂົ້າໜົມຂອງແຂວງຢຸນນານ.
ວັນທີ 20 ພຶດສະພາປີ 2006, ຄະນະລັດຖະບານຈີນໄດ້ຈັດເອົາບຸນໄຫວ້ພະຈັນເຂົ້າໃນບັນຊີລາຍຊື່ມໍລະດົກວັດທະນະທຳນາມມະທຳແຫ່ງຊາດງວດທຳອິດ. ປັດຈຸບັນນີ້, ຄຽງຄູ່ກັບການພັດທະນາຂອງຍຸກສະໄໝ, ຄົນທັງຫຼາຍໄດ້ສະຫຼອງບຸນໄຫວ້ພະຈັນດ້ວຍຫຼາກຫຼາຍສີສັນ, ຄື: ກິນເຂົ້າໜົມໄຫວ້ພະຈັນທີ່ມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງ, ສະແດງຊຸດຊົນເຜົ່າຮັ້ນ, ຊົມດວງຈັນ ແລະ ຖ່າຍຮູບດວງຈັນເຫຼົ່ານີ້ເປັນຕົ້ນ.9